We kennen mindfulness vooral van de beweging naar binnen waarin we onze innerlijke ervaring verkennen. Maar hoe verhoudt deze innerlijke reis zich tot de beweging naar buiten?
Beweging naar binnen
Gedurende de dag zijn we geneigd veel in het hoofd te zitten en heeft het denken een grote invloed op ons zelfbeeld en handelen. Door mindfulness leer je om aanwezig te zijn bij het lichaam als geheel. De beoefening herinnert je eraan dat je niet uitsluitend in je hoofd leeft. Alsof je een ‘innerlijk thuis’ creëert, waarin jouw essentie meer is dan het denken en de gedachten. Mindfulness kan ons gevoelig maken voor de taal van ons volledige lichaam. In mindfulness oefenen we om alles in de ervaring van het moment toe te laten. Het maken van verbinding met dat wat zich in jou aandient en hierin te verzachten.
Toch is mindfulness meer dan het waarnemen van ons lichaam in zijn totaliteit. Waar we vaak geneigd zijn onszelf voortdurend te bekritiseren, kunnen we door mindfulness ons bewust worden van de neiging tot zelfkritiek. We krijgen zicht op de constante stroom van gedachten waarin negatieve boodschappen over onszelf (en anderen) vaak de boventoon voeren. Door stil te worden en te observeren wat er van binnen eigenlijk allemaal gebeurt, kunnen we dit innerlijke commentaar opmerken. Het vergroten van ons bewustzijn geeft toegang tot een innerlijke, open ruimte waardoor we kunnen leren kijken voorbij de oordelen, meningen en het weten. Een opening naar een heldere, wijde blik van niet-weten zodat we ons kunnen verbinden met een diepere laag of kern in onszelf en met de ander.
“Als je voor je geest zorgt, zorg je voor de wereld.” - Zen uitspraak
Beweging naar buiten
In de stilte kunnen we compassie en mildheid ontwikkelen, niet alleen naar onszelf, ook naar anderen toe. Zoals we in mindfulness oefenen met het maken van ruimte en het creëren van een bedding voor onze innerlijke ervaringen, kunnen we ook innerlijke ruimte beoefenen in contact met de mensen om ons heen. Mindful aanwezig zijn in contact met anderen houdt in dat we empathie hebben met de ander en dat we steeds opnieuw ons oordeel proberen los te laten. Bewustzijn van wat er in onszelf gebeurt, kan inzichten geven waardoor we met meer openheid in verbinding staan met de ander.
Het doorzien van onze eigen meningen, oordelen, adviezen en ideeën is een uitdagende oefening en lukt ook niet altijd. Toch kan dit streven ons bewust maken van onze onbegrensde verbondenheid. Mindfulness kan ons helpen herinneren dat we onderdeel zijn van een groter geheel. Een bekende zen uitspraak toont deze verbindende aard van mindfulness: ‘Als je voor je geest zorgt, zorg je voor de wereld’.
Kortom, al zit je alleen op je meditatiekussen, mindfulness is zowel een beoefening naar binnen als naar buiten toe. Dat is goed nieuws in een maatschappij waarin veel mensen zich eenzaam voelen en de ervaring van verbondenheid onder druk staat.
“Gewone mensen haten eenzaamheid. Maar de meester maakt haar ten nutte, hij verwelkomt zijn eenzaamheid in het besef dat hij één is met het hele universum.” - Lao-Tse
Meer informatie of interesse in mijn begeleiding?
Verder lezen
- Iedere stap is vrede (1991). Thich Nhat Hanh.
- De laatste woorden van liefde (2015). Joan Halifax.
- Waar je ook gaat daar ben je (2012). Jon Kabat-Zinn.
- Be here now (1971). Ram Dass.
- Lovingkindness (2018). Sharon Salzberg.
- Radical acceptance (2004). Tara Brach.